با توجه به نگرانی خانواده های دارای بیماران خاص در شرایط همه گیری کرونا ویروس، دکتر «مهدی شهریاری»؛ فوق تخصص خون و آنکولوژی کودکان بیمارستان شهید آیت الله دستغیب و رئیس بخش خون کودکان دانشگاه علوم پزشکی شیراز به مهم ترین پرسش های بیماران مبتلا به تالاسمی، پاسخ داد. 

تا این لحظه اطلاعات کمی درباره کرونا در این بیماران در دست است. جوانان تالاسمی که به عوارض مزمن دیگری مانند نارسایی قلبی، افزایش فشارخون، بیماریهای ریه و دیابت مبتلا هستند احتمالا با خطر بیشتری نیز روبرو هستند. اما طبق جدید ترین تحقیقات انجام گرفته در شمال ایتالیا، تعداد کمی از بیماران تالاسمی در این ناحیه به کرونا و آن هم به صورت خفیف تا متوسط مبتلا شدند. تعداد بیماران تالاسمی مبتلا به کرونا از آنچه که بر اساس جمعیت این بیماران انتظار می رفت بسیار کمتر بود که می توان دلیل آن را رعایت نکات بهداشتی دانست.

آیا طحال برداری در بیماران تالاسمی خطر ابتلا به کرونا را بیشتر میکند؟

پاسخ: تا کنون شواهدی مبنی بر اینکه طحال برداری باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری های ویروسی بشود وجود ندارد اما بروز تب، همچون همیشه می بایست در افراد طحال برداری شده جدی گرفته شود و بررسی از نظر وقوع عفونت میکروبی و شروع آنتی بیوتیک مناسب را در نظر داشت.

آیا ضرورت دارد که تغییری در برنامه تزریق خون در دوره شیوع کرونا ایجاد کنیم؟

پاسخ: تا امروز هیچ مستندی از انتقال بیماری کرونا از طریق انتقال خون، گزارش نشده است. بنابراین ضرورت دارد که برنامه تزریق خون تغییر نکند ولی مراکز تزریق خون همه اقدامات بهداشتی را رعایت کنند، بیماران و همراهان آنان از نظر تب و علائم تنفسی غربالگری شوند و همچنین بیماران و کارکنان مراکز با ماسک و تجهیزات حفاظتی شخصی در بخش حاضر شوند.
به دلیل کاهش اهدای خون و متعاقبا کاهش ذخایر خون، تدابیر لازم بایستی توسط پزشکان خون شناس انجام گرفته و برای بیماران دارای آنتی بادی (ایزو ایمیونیزاسیون) باید از سابقه خون های سازگار قبلی استفاده گردد.

آیا در صورت ابتلاء بیمار تالاسمی به کرونا می تواند همچون گذشته داروهای آهن زدا را مصرف کند؟

پاسخ: اگر بیمار بی علامت باشد و فقط تست کرونایش به دلیل سابقه تماس با بیمار دیگر چک شده و مثبت اعلام شده باشد لازم است طبق روال همیشگی داروی آهن زدا را مصرف کند. ولی افراد مبتلا به کرونای شدید یا متوسط بهتر است موقتا مصرف این دارو را متوقف نمایند و با پزشک خود درباره زمان شروع مجدد دارو مشورت کنند.

همان طور که میدانید بسیاری از عوارض بیماری تالاسمی ناشی از صدمات آهن اضافی به اعضای مختلف بدن است، پس بیش از پیش باید در مصرف منظم و برنامه ریزی شده داروهای آهن زدا مقید و وفادار باشند تا صدمات اعضای حیاتی همچون قلب، کلیه و غدد درون ریز، باعث عوارض و مشکلات جدیدی برای آنان نگردد.

در صورت مصرف داروی لوپاترسپت، اقدام پیوند یا ژن درمانی در دوران کرونای جدید چه باید کرد؟

چنانچه دارویی تجویز شده و نیاز به خون را کم میکند دلیلی برای قطع آن نیست. ولی در مورد پیوند سلولهای بنیادین اگر چه ثابت نشده که بیماری از طریق تزریق سلول های بنیادین قابل انتقال است ولی به دلیل تضعیف سیستم ایمنی در اثر داروهای آماده سازی برای پیوند؛ بهتر است اقدامات غیر فوری را تا پایان همه گیری کرونای جدید به تاخیر بیندازیم تا خطر عفونت را به حداقل برسانیم.